كيف نترجم 'brainstorm" بالعربية؟

تقليص
X
 
  • تصفية - فلترة
  • الوقت
  • عرض
إلغاء تحديد الكل
مشاركات جديدة
  • عبدالمجيد العبيدي
    عضو مؤسس_أستاذ جامعي
    • May 2006
    • 469

    #16
    _MD_RE: كيف نترجم 'brainstorm" بالعربية؟

    <p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-SA" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-ansi-language: en-us"><font size="5">الأخ<span style="mso-spacerun: yes">  </span>الفاضل الأستاذ عبد القادر الغنامي، أعتذر على هذا التأخير في الإيفاء بالوعد. فقد انشغلتُ كثيرا وكدتُ أنسى التعقيب على مقالك المتميز. وكلما بدأتُ الكتابة إلا وجاءتني مشغلة، وعلى كلٍ ها إنني أعقب عليه في عُجالة:<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-SA" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-ansi-language: en-us"><p><font size="5"></font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><font size="5"><span lang="AR-SA" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us"><span style="mso-spacerun: yes"> </span></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us"><span style="mso-spacerun: yes"> </span>إن عملا مثل هذا الذي تقترحه، أخي الكريم، عملٌ الترجمة ُ والمترجمون في أمس الحاجة إليه، ولكنْ حتى يكلل بالنجاح لا بد أن تتصدى له مجامع لغوية وليس أفراد. ولا بد أن يكون في هذه المجامع أساتذة متخصصون في جميع اللغات الحية، ولا بد كذلك لهذه المجامع أن تكون قراراتها نافذة، لسببين ريسيين:<p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us"><font size="5"><span style="mso-tab-count: 1">          </span>(1) أولا: للتدقيق في المصطلح العربي المقابل للمصطلح الأعجمي وتقليبه من كل جوانبه اللغوية، من حيث الإيجاز ودقة المعنى وسهولة الاشتقاق.<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><font size="5"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us"><span style="mso-tab-count: 1">          </span>(2) وثانيا: لإدخاله بشكل رسمي في المعجم العربي وفرضه دون غيره على الصحفيين والمترجمين والكتاب، لأن هؤلاء هم الواسطة في نشر المصطلحات الجديدة وانتشارها، وخاصة الفئة الأولى، فئة الصحفيين، التي لها دور حساس يُمكن أن يفيد اللغة العربية أو أن يميعها بالإكثار من المفردات والتعابير الدخيلة (علما وأن هناك فرقا بين </span><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us">الدّخيل</span></strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us"> و</span><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us">المُعَرَّب</span></strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: en-us">).<p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">ووضع نتائج هذا العمل المجامعي موضع التنفيذ هو في حقيقة الأمر مرهون، ليس بإرادة المجامع اللغوية بل بإرادة سياسية حازمة تفرضه على الكل، مثلما فرضت حكومة إسرائيل بالقانون مصطلحات لغوية معيّنة على كل دوائرها وأوّلها الصحافة بكل فروعها المرئية والمقروءة والمسموعة. وكذا فعلت فرنسا ، منذ بضع سنين، إذ أقامت الدنيا ولم تُقعدها من أجل استبدال كلمات إنجليزية لا تتجاوز العشر كلمات تسرّبت إلى اللغة الفرنسية، وحدّدت غرامة مالية على كل من يستخدم تلك الكلمات الإنجليزية الدخيلة. <p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p><font size="5"></font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">واسمح لي ببعض الملاحظات على المقال أوجـِزُها في النقاط التالية:<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">- أكثرتَ من تعديد المعايير إلى درجة أننا نلاحظ ترادُفا (حتّى لا أقول تكرارا) بين البعض منها. وعلى سبيل المثال، لا أرى فرقا كبيرا بين هذه الأزواج التالية من المعايير: الانسجام والمواءمة – الإحاطة والمضاهاة – التغليب والتقريب. (انظر تعريفك لهذه المعايير).<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p><font size="5"></font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">- ألاحظ شيئا من التناقض في تعريف المعيار الأخير، أي معيار الجدّة، إذ كيف يمكن لمصطلح قديم مهجور أن يكون جديدا؟ فالجِدّة نسبية، والكلمات "الجديدة" _حسب فهمي المتواضع_ لا تأتي إلا على أحد الأنماط الثلاثة التالية:<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span style="mso-list: ignore">1.<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">    </span></span></span><span dir="rtl"><u><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">كلمة جديدة معجميا ودلاليا</span></u></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"> (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">lexically and semantically</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)، مثل كلمة "</span><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">قطار</span></strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">" (رغم أنها أصبحت قديمة الآن قِدَم القطارات).</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span style="mso-list: ignore">2.<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">    </span></span></span><span dir="rtl"><u><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">كلمة قديمة معجميّا وجديدة دلاليّا</span></u></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"> (أي أضِيفَ لها معنى جديد)، مثل كلمة "</span><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">ذرّة</span></strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">" (معناها القديم "نملة صغيرة جدّا" ومعناها الجديد "</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">atom</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>").</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span style="mso-list: ignore">3.<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">    </span></span></span><span dir="rtl"><u><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">كلمة قديمة معجميّا وجديدة دلاليّا</span></u></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"> (زال معناها القديم وأصبح لها معنى جديد)، مثل كلمة "</span><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">سيارة</span></strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">" (معناها القديم المهجور هو "قافلة </span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">caravan</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>" ومعناها الجديد هو "</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">car/automobile</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>").</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 18pt 10pt 0cm"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p><font size="5"></font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><font size="5"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">- الملاحَظ، أستاذنا الفاضل، أن الأغلبية الساحقة من الكلمات الثلاث والثلاثين التي أحصيتـَها على أساس أنها مقابلة للكلمة الإنجليزية "</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">brainstorming</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>" هي مجرّد اجتهادات فردية لعدد من الزملاء، والأرجح أنها اجتهادات آنية، أي أنهم قالوها حينَها عندما سبَرْتَ آراءهم، دون تفكير أو دراسة معمّقة، وبعبارة أخرى فهي في معظمها اجتهادات سريعة ومتسرّعة، وهي بالتالي قابلة للخطأ والصواب وليست مصطلحات متعارف عليها إلى حدّ ما مثل "العصف الذهني".<p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p><font size="5"></font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">- قد أوافقك، أخي الفاضل، على "المفاكرة" لأنها كلمة ٌ عربية ُ المبنى والمعنى ولأنها استوفت كل المعايير التي وضعتها، وهذا هو المطلوب في إيجاد أو وضع المصطلحات الجديدة. لا بد أن تحكم إيجادَها أو وضعَها معايير محدّدة. ولكن ما الفائدة من وضع مصطلحات جديدة تُرِكتْ بين طيات المعاجم العربية المختلفة ولم تخرج إلى النور؟ هل استخدامها من طرف فرْد أو مجموعة من الأفراد سيكتُبُ لها الانتشار أو القبول من مجموع المتكلمين باللغة؟ الجواب: قطعا، لا.<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><font size="5"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">يحدُث أحيانا أن أعرض على طلابي في الترجمة مقابلات عربية "جديدة" لبعض المصطلحات الأعجمية، وهي مقابلات موجودة في بعض قواميسنا العربية-عربية، فألاحظ الاستغراب على وجوه بعض الطلاب والاستهجان من بعضهم الآخر لأنها كلمات "غريبة" بالنسبة لهم لم يسمعوها من قبل، رغم أن واضعيها معجميّون متخصّصون في اللغة العربية وقد وضعوها منذ عقود من الزمن أيام كانت هناك مجامع للغة العربية "نشطة" بعض الشيء. وإليك بعض الأمثلة من "القاموس الجديد للطلاب"</span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">*</span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"> وهو كما يصف نفسه "معجم عربي، مدرسيّ، ألفبائي":<p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">أصيص</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: هو وعاء توضع فيه الزهور (ج) أصص وأصائص. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">flower pot/vase</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">بـِذلة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: البِذلة من الثياب هي ما يلبس في المهنة والعمل (ج) بـِذلٌ. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">overalls/dungarees</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">تـُبّانٌ</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: هو سروال قصير يلبَسه الرياضيّون والسبّاحون (ج) تبابينُ. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">shorts</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">جَمّازةٌ</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: هي جُبّة من صوفٍ ضيّقةُ الكُمّين وتُطلقُ على "الفيستة"، وبالفرنسية "</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">veste</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>". (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">coat-US/jacket</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">خـَيْلـَعٌ</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: هو قميص لا كُمّينِ له، وبالفرنسية "</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">tricot de corps</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>". (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">vest/undershirt-US</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">دَرْواسٌ</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: الدرواس هو الكلب الكبير الرأس. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">bulldog</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">زرّاقة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: الزرّاقة ُ هي أنبوبة من الزجاج أحَدُ طرفيها واسعٌ ، والآخرُ ضيّق ، في جوفها عودٌ يجذِبُ السائل ثمّ يدفعـُه. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">syringe</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>) </span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">سَفـَط</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: السّفط هو وعاء يُعبّأ فيه الطيبُ وما أشبههُ من أدوات النساء – وعاءٌ كالقفـّة (ج) أسفاط. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">handbag/purse-US</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>) </span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">سَنـْدَلٌ</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: السّندَلُ هو الخُفّ (ج) سنادِل. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">sandals</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">سهّارة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: السّهّارةُ هي مصباح ضئيلُ النور ، يُنيرُ البيتَ ليلا بعْدَ نومِ أهله. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">table/desk/bedside </span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae">lamp</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">سوقاء</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: السّوقاءُ هي الحِذاءُ الطويلُ المعروف بالجزمة. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">boots</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">كَظـِيمَة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: هي جهاز ذو وعاء منعزل ، تُحفظ فيه السّوائل للإبقاء على حرارتها أو برودتها أثناء السفر. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">thermos/thermos flask/thermos bottle/vacuum flask</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>) </span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">مِرْضَعَة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: المرضعة هي هنة من المطاط ، في شكل ثدي ، تُشَدُّ على رأس قارورة مملوءة لبنا ، يرضعُ منها الصبيّ (ج) مَراضِعُ. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">dummy/pacifier-US</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">مِطهرة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: المِطهرة هي (1) ما يحمِلُ على الطّهر ، (2) إناء يُتطهّر منه ، (<font color="#ff0000">3</font>) <u>بيت يُتطهّرُ فيه (ج) مَطاهر</u>. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">shower</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>) <span style="mso-spacerun: yes"> </span></span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">مِمْطرٌ</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: الممطرُ هو ثوب يُلبسُ في المطر لا ينفـُذ منه الماء. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">anorak/raincoat</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)</span><span lang="FR" dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 36pt 10pt 0cm; text-indent: -18pt; mso-list: l1 level1 lfo2; tab-stops: list 36.0pt"><font size="5"><span lang="FR" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: symbol; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr; mso-fareast-font-family: symbol; mso-bidi-font-family: symbol"><span style="mso-list: ignore">·<span style="font-weight: normal; font-size: 7pt; line-height: normal; font-style: normal; font-variant: normal" roman??="" new="" times="">       </span></span></span><span dir="rtl"><strong><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">مِيدَعَة</span></strong></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">: الميدعة هي ثوب غير ذي كمّين ، يُلبسُ فوق الثياب ، وقاية لها من وسخ العمل (ج) موادع. (</span><span dir="ltr" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae">apron/pinafore</span><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><span dir="rtl"></span>)<p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">كما أن ملحقات هذا القاموس تحتوي على صور لعدّة مخترَعات حديثة كبيرة وصغيرة مع تسميات عربية لكل أجزائها وقطعها المختلفة، مثل "السيارة" و"الطائرة" و"السفينة" و"القطار" و"المحرّكات" بأنواعها، و"آلة التصوير الشمسي أو المصوِّرة" وغيرها.<p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><font size="5">والسؤال الذي يطرح نفسه: هل أن كل هذه المقابلات الجديدة والمسمّيات معروفة للقارئ العربي؟ هل هي مفردات متداولة؟ الجواب: طبعا، لا. وكيف لها أن تُعرَفَ أو تُتداول والحال أن التعليم في كل العالم العربي لا يزال "مستغربا"! وكيف لها أن تُعرَفَ أو تُتداول والحال أن العلوم في كل عالمنا العربي (باستثناء سوريا) تُدرّس باللغة الأجنبية: الإنجليزية في المشرق والفرنسية في المغرب. فمشرقنا "إنجليزي" وليس عربيا ومغربُنا "فرنسي" وليس عربيا!! يا لـَعُروبتنا "المزيفة"!! <p></p></font></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr"><p><font size="5"></font></p></span></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 10pt"><font size="5"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">ورغم هذه الملاحظات يظل مقالك، أخي الفاضل، مقالا رائعا روعة لغة كاتبه ... فتحية "</span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: red; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">مفاكرية</span><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">" <img alt=" " src="http://www.wataonline.net/site/uploads/smil3dbd4e5e7563a.gif" />من القلب. <p></p></span></font></p><p class="MsoNormal" dir="rtl" style="margin: 0cm 0cm 0pt"><span lang="AR-AE" style="font-size: 16pt; color: blue; mso-bidi-language: ar-ae; mso-ansi-language: fr">-----------------</span></p><span dir="rtl"></span><span lang="AR-AE" dir="rtl" style="font-size: 16pt; color: red; font-family: " new="" times="" en-us?="" mso-fareast-language:="" roman?;="" ?times="" mso-fareast-font-family:="" fr;="" mso-ansi-language:="" ar-ae;="" mso-bidi-language:=""><span dir="rtl"></span>*</span><span lang="AR-AE" dir="rtl" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: " new="" times="" en-us?="" mso-fareast-language:="" roman?;="" ?times="" mso-fareast-font-family:="" fr;="" mso-ansi-language:="" ar-ae;="" mso-bidi-language:=""> </span><span lang="AR-AE" dir="rtl" style="font-size: 12pt; color: blue; font-family: " new="" times="" en-us?="" mso-fareast-language:="" roman?;="" ?times="" mso-fareast-font-family:="" fr;="" mso-ansi-language:="" ar-ae;="" mso-bidi-language:="">وهو من تأليف الأساتذة: علي بن هادية، وبلحسن البليش، والجيلاني بالحاج يحيى، وتقديم المرحوم الأستاذ الدكتور محمود المسعدي (الذي كانت بينه وبين المرحوم طه حسين بعض "الاحتكاكات" اللغوية). الناشران: الشركة التونسية للتوزيع والمؤسسة الوطنية الجزائرية للكتاب، 1985، الطبعة السادسة.</span><span lang="AR-AE" dir="rtl" style="font-size: 16pt; color: blue; font-family: " new="" times="" en-us?="" mso-fareast-language:="" roman?;="" ?times="" mso-fareast-font-family:="" fr;="" mso-ansi-language:="" ar-ae;="" mso-bidi-language:=""> <span style="mso-spacerun: yes"> </span><span style="mso-spacerun: yes"> </span><span style="mso-spacerun: yes">  </span><span style="mso-spacerun: yes"> </span><span style="mso-spacerun: yes">  </span><span style="mso-spacerun: yes"> </span></span>
    د/ عبد المجيد العبيدي
    لَعَمْـرُك ما الإنسانُ إلاّ بدينه  فلا تترُك التّقوى اتّكالا على النسبْ
    فقد رفعَ الإسلامُ سلمانَ فارسٍ  وقد وضع الشركُ الشريفَ أبا لهبْ

    تعليق

    يعمل...
    X